اژدرها به عنوان یکی از قدیمی ترین سلاح های دریایی بهه حساب می آیند و قدمت آنها به اواسط قرن 19 میلادی باز می گردد. تا سالهای متمادی به غیر از توپهای جنگی، اژدرها سلاح ثانویه ناوها و به نوعی تنها سلاح زیردریایی ها به شمار می آمدند. با ورود موشکهای ضد شناور به عرصه رزم های دریایی و خصوصا در بحث شناورهای زیر سطحی، بسیاری این گونه تصور می کردند که اژدرها به پایان راه خود رسیدند.

اما مسائلی همچون افزایش تهدید زیر سطحی ها که به نوعی اژدر یکی از تنها سلاح های مقابله با آنها است و همچنین بحث توانایی نزدیک شدن زیردریایی ها به اهداف مورد نظر و غافلگیر کردن آنها با اژدر و همچنین سخت بودن مقابله با آنها از جمله دلایلی هستند که این سلاح همچنان در اکثر شناورهای رزمی سطحی و زیر سطحی جهان مورد استفاده قرار بگیرد.

در این مطلب شما را با 5 اژدر پیشرفته ای که توسط پنج کشور متفاوت طراحی و ساخته شده است آشنا می کنیم.

کوسه سیاه

اژدر کوسه سیاه محصولی ساخت شرکت ایتالیایی "Whitehead Sistemi Subacquei " بوده از سال 2004 میلادی وارد خدمت شده است. این اژدر سنگین وزن به غیر از نیروی دریایی ایتالیا در نیروهای دریایی مالزی، اکوادور و شیلی نیز مشغول به خدمت است.

این اژدر چیزی در حدود 1200 کیلوگرم وزن داشته و وزن سر جنگی آن محرمانه بوده و اعلام نشده است. برد این جنگ افزار زیر آبی در حدود 50 کیلومتر بوده و می تواند با سرعت 93 کیلومتر در ساعت این مسافت را طی کند. "کوسه سیاه" توسط یک فیبر نوری که به انتهای آن وصل شده است هدایت می شود. از طریق این فیبر نوری اطلاعات مورد نظر درباره هدف به این اژدر منتقل می شود. 

این اژدر همچنین توانایی استفاده از سامانه هدایت آشیانه یاب را نیز دارد که از طریق سنسورهای مورد نظر به آنالیز صدای های دریافتی پرداخته و به سمت صدای حاصل از حرکت هدف خود جذب می شود.

سیستم پیشران این اژدر باطری می باشد. "کوسه سیاه" از یک باطری آلومینیوم سیلور اکسید برای تامین نیرو بهره می برد.شرکت سازنده "کوسه سیاه" مدعی شده است که اژدر فوق از صدای بسیار پایینی برخوردار بوده و احتمالا کشف آن توسط دشمن بسیار سخت می باشد.

 همچنین توانایی درگیری با اهداف در آب های عمیق و کم عمق برای این اژدر تعریف شده است."کوسه سیاه" با کالیبر 533 میلی متر عرضه شده و امروزه تنها از زیردریایی ها پرتاب می شود.

YU-6

اژدر بعدی ما در لیست متعلق به کشور چین بوده و می توان گفت اطلاعات زیادی در مورد آن وجود ندارد. دولت و منابع نظامی چینی اطلاعات زیادی در مورد این اژدر منتشر نکرده اند و اعداد و ارقام کمی از این اژدر موجود است. بنا بر اعلام برخی کارشناسان در اواخر دهه 1970 و یا 1980 میلادی یک فروند اژدر مارک 48 ساخت آمریکا توسط ماهیگیران چینی کشف می شود و از این اژدر به عنوان پایه ای برای مهندسی معکوس استفاده می شود.

در طول سالهای بعد چین تلاش گسترده ای را برای فراهم کردن علوم و زیرساختهای مورد نظر برای تولید انبوه این اژدر به انجام رسانده است. فناوری هایی مثل بحث طراحی پیشرانه ، هدایت سیمی و آلیاژ مورد نظر برای بدنه اژدر از جمله مشکلات چینی ها در این مسیر بود. در نهایت چینی موفق شدند که فناوری های لازم و پایه ای را با استفاده از توان بومی بدست آورده و در نهایت برنامه اژدر YU-6 در سال 1995 میلادی دوباره فعال شد.

برخی منابع غربی معتقد هستند که در نهایت روسها نیز که بعد از فروپاشی اتحاد شوروی روابط خوبی را با چین آغاز کردند در ساخت این اژدر به چینی ها کمک کردند. در حقیقت دو سوم فناوری های لازم برای ساخت این اژدر برای چینی ها تازه بوده و می بایست به آن دست پیدا می کردند.

نهایتا در سال 2005 میلادی اژدر فوق به خدمت نیروی دریایی ارتش چین وارد شد . این اژدر کالیبر 533 میلی متری جزء گونه های سنگین وزن طبقه بندی شده از سیستم پیشران بر پایه ماده نیترات بهر برده و بردی در حدود 45 کیلومتر دارد.

سرعت این اژدر در هنگام حمله در حدود 120 کیلومتر در ساعت است. در بحث هدایت نیز "YU-6" از ترکیبی از هدایت سیمی و آشیانه یاب صوتی فعال و غیر فعال بهره می برد. اطلاعات بیشتری در مورد این اژدر منتشر نشده است.

DM2A4

اژدر بعدی در لیست ما ساخت کشور آلمان بوده و جدیدترین نسل اژدرهای ساخت کشور آلمان است. این اژدر سنگین وزن آلمانی با کالیبر 533 میلی متری ساخت شرکت "Atlas Elektronik GmbH" وزنی در حدود 1500 تن داشته و سر جنگی آن وزنی در حدود 260 کیلوگرم دارد.
  
این اژدر آلمانی در بازار صادرات نیز بسیار موفق عمل کرده و به غیر از نیروی دریایی آلمان به کشورهای ترکیه ، یونان ، پاکستان و اسپانیا نیز صادر شده است. DM2A4 از یک باطری نقره و روی استفاده می کند و می تواند به برد 50 کیلومتر و سرعت 96 کیلومتر در ساعت برسد. کالیبر این اژدر 533 میلی متر می باشد.

اما نکته جالب در مورد این اژدر سرجنگی و مواد منفجره آن است که از ماده ترکیبی موسوم به PBX بهره می برد. 260 کیلوگرم به کار رفته در سر جنگی این اژدر قدرت تخریبی برابر با 460 کیلوگرم تی ان تی دارد. سامانه جستجو گر به کار رفته در این اژدر توان جستجوی تا + و – 100 درجه در عرض و + و – 20 درجه در ارتفاع در مقابل خود را دارد.

این اژدر همچنین نخستین اژدر هدایت شونده با کابل فیبر نوری در جهان است که با استفاده از آن اطلاعات موجود از سیستم های شناسایی زیردریایی مستقیما به اژدر منتقل شده و منحرف کردن آن تقربیا غیر ممکن می باشد. 

Varunastra

اما اژدر بعدی ما یک سنگین وزن دیگر با کالیبر 533 میلی متر از کشور هندوستان است که در حال حاضر آخرین مراحل آزمایش خود را می گذراند و قرار است به زودی به نیروی دریایی هند تحویل شود. این اژدر با وزن 1500 کیلوگرم از یک سرجنگی 200 کیلوگرمی بهره برده و سیستم پیشرانه آن بر پایه باطری و نیروی الکترونیکی می باشد.

این اژدر که توسط اداره تحقیقات پیشرفته دفاعی هند طراحی و ساخته شده است و از هدایت سیمی بهره می برد. سرعت این اژدر هندی که در حدود 74 کیلومتر بر ساعت و برد آن در حدود 30 کیلومتر اعلام شده است.

ارتش هندوستان به دنبال این است که مدل های مختلف این اژدر را برای پرتاب از هوا ، شناورهای سطحی و زیر سطحی آماده کند. بر اساس اعلام منابع هندی این اژدر به گونه ای طراحی شده است که در فاصله 8 متری از هدف تعیین شده خود منفجر شده و با موج ناشی از انفجار به تخریب هدف اقدام می کند. بر اساس اعلام منابع هندی طراحی و ساخت این اژدر نزدیک به 15 سال به طول انجامیده است.واژه " Varunastra " در زبان هندی به معنای طوفان می باشد.

کوسه آبی

اما آخرین اژدری که در این لیست معرفی می شود "کوسه آبی" نام داشته و ساخت کشور کره جنوبی می باشد. این اژدر سبک وزن که به منظور تامین نیاز نیروی دریایی کره کره جنوبی طراحی و ساخته شده است توان پرتاب شدن از روی هواپیما ، بالگرد و همچنین شناورهای سطحی را دارا می باشد. کالیبر اژدر "کوسه آبی"  در حدود 320 میلی متر بوده و می تواند تا مسافت 19 کیلومتر را با سرعت 83 کیلومتر در ساعت طی کند. 

سیستم پیشران این اژدر باطری لیتیم پلیمری بوده و از سامانه سونار فعال موجود در درون خود اژدر برای کشف و رهگیری اهداف زیر سطحی بهره گرفته می شود. سر جنگی این اژدر از نوع خرج گود بوده و می تواند در حدود 1.5 متر فولاد نیز نفوذ کند.

این اژدر توسط آژانس امور دفاعی کره جنوبی طراحی و ساخته شده و ظاهرا هر فروند از آن قیمتی در حدود 830 هزار دلار دارد. وزن کلی این اژدر 250 کیلوگرم بوده و از سال 2005 میلادی تولید آن آغاز شده است.